Εάν πάσχετε από Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ-IBS) και σκέφτεστε να δοκιμάσετε τη δίαιτα FODMAP, στο παρακάτω άρθρο θα βρείτε μερικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε πριν ξεκινήσετε να την ακολουθείτε.
Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα έρευνα που συνδέει τα τρόφιμα FODMAP με ορισμένα πεπτικά προβλήματα όπως κοιλιακό πόνο, φούσκωμα, αέρια , διάρροια και δυσκοιλιότητα που βιώνουν πολύ συχνά όσοι πάσχουν από Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ-IBS).
Το IBS δε συνιστά ασθένεια από μόνο του, αλλά ένα σύνδρομο που εκδηλώνεται με ποικιλία συμπτωμάτων. Το ακρωνύμιο FODMAP σημαίνει ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες. Πρόκειται για ουσίες που περιέχονται σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, σπόρους γλουτένης και γαλακτοκομικά που περιέχουν ζυμώσιμα σάκχαρα ή μικροσκοπικούς υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας. Αυτά απορροφώνται ελάχιστα από το λεπτό έντερο μερικών ανθρώπων και καταλήγουν να αφήνονται να καταναλωθούν από βακτήρια που βρίσκονται σε πιο χαμηλό σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα.
Οι μεμονωμένες τροφικές δυσανεξίες είναι συχνά δύσκολο να εντοπιστούν, ειδικά όταν οι αντιδράσεις που προκαλούν οι ερεθιστικές τροφές καθυστερούν. Ως πρώτο βήμα για την εξάλειψη τέτοιων εξουθενωτικών συμπτωμάτων στους πάσχοντες από IBS, μία δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP εμφανίζει καλή ανταπόκριση σε μεγάλο ποσοστό.
Κάποιοι μπορεί να βρουν αυτή τη διατροφή αρκετά περίπλοκη και περιοριστική για να την ακολουθήσουν, αλλά είναι σημαντικό να αποκλείσετε όλα τα τρόφιμα FODMAP από τη διατροφή σας, τουλάχιστον για τις πρώτες εβδομάδες.
Πολλά από τα τρόφιμα FODMAP είναι υψηλής διατροφική αξίας, οπότε, όταν τα συμπτώματα υποχωρήσουν, μπορεί να είναι δυνατή η σταδιακή κατανάλωσή τους, με ρυθμό ενός τροφίμου τη φορά, ενώ θα πρέπει να αποκλεισθούν οριστικά μακροπρόθεσμα, εαν τα συμπτώματα επιστρέψουν.
Γνωρίζετε ότι;
• Λιγότερο επιθυμητά στελέχη βακτηριδίων και ζύμης τείνουν να παράγουν περισσότερο αέριο από τα ευεργετικά βακτήρια, όπως αυτά του γένους bifidobacteria, προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο περισσότερο φούσκωμα και αέρια. Όσοι πάσχουν από Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ-IBS) τείνουν να έχουν ανισορροπία στη χλωρίδα του εντέρου.
• Η υπερβολική ανάπτυξη των βακτηρίων του λεπτού εντέρου(Small intestinal bacterial overgrowth – SIBO) είναι μια πιθανή θεωρία για την εξήγηση του υπερβολικού φουσκώματος λίγο μετά την κατανάλωση τροφίμων της ομάδας FODMAP. Όπως υποδηλώνει το όνομα της συγκεκριμένης πάθησης, υπάρχει υπερβολική ανάπτυξη βακτηριδίων μη επιθυμητού τύπου στο λεπτό έντερο, μια περιοχή η οποία παρουσιάζει συνήθως χαμηλή περιεκτικότητα σε βακτήρια, στην οποία κανονικά δεν πραγματοποιείται παραγωγή αερίων.
• Όσοι πάσχουν από ΣΕΕ (IBS) έχουν την τάση να παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στη διάταση των στενών τοιχωμάτων του λεπτού εντέρου, ακόμη και όταν αυτή είναι σε φυσιολογικά επίπεδα.
• Τα τρόφιμα της ομάδας FODMAP που δεν έχουν απορροφηθεί επαρκώς, έχει αναφερθεί ότι ασκούν ωσμωτική δράση στο παχύ έντερο, προσροφώντας υγρά, γεγονός που οδηγεί στον σχηματισμό χαλαρότερων κοπράνων.
• Πιστεύεται ότι όσοι έχουν μικρότερη ικανότητα απορρόφησης των τροφών στο λεπτό έντερο μπορεί να έχουν υποστεί φθορά στην εσωτερική επιφάνεια του εντερικού σωλήνα, πάθηση γνωστή ως Σύνδρομο Διαρρέοντος Εντέρου (Αυξημένη Εντερική Διαπερατότητα). Ως εκ τούτου, θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα εν λόγω συμπτώματα δεν οφείλονται τόσο στην κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων, αλλά περισσότερο εκδηλώνονται ως αποτέλεσμα ενός ευαίσθητου εντέρου το οποίο παρουσιάζει μία ανισορροπία στη φυσιολογική μικροχλωρίδα.
• Δεδομένου ότι τα FODMAP περιλαμβάνουν και τρόφιμα τα οποία αποτελούν πρεβιοτικά, δηλαδή διατροφικές πηγές που προτιμούν τα ωφέλιμα βακτήρια της μικροχλωρίδας του εντέρου μας, όπως τα βακτήρια του γένους bifidobacteria, για να τα βοηθήσει να αναπτυχθούν και να πολλαπλασιαστούν, οποιοσδήποτε περιορισμός της κατανάλωσής τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω ανισορροπία στον πληθυσμό και την ποικιλία της χλωρίδας του εντέρου και ειδικότερα μείωση των στελεχών bifidobacteria. Πρεβιοτικά περιέχουν σε υψηλή περιεκτικότητα οι αγκινάρες, το κρεμμύδι, το σκόρδο, τα σπαράγγια, τα πράσα και οι μπανάνες, ενώ εναλλακτικά μπορείτε να τα προμηθευτείτε σε μορφή συμπληρώματος (π.χ. GOS, FOS και ινουλίνη).
• Τα τρόφιμα ή τα συμπληρώματα διατροφής με φιλικά βακτήρια είναι ζωντανά βακτήρια γνωστά για τη βοήθεια που προσφέρουν στην αποκατάσταση της υγείας της μικροχλωρίδας και της επιφάνειας του εντέρου, στην υποστήριξη της πεπτικής λειτουργίας και της τακτικής, υγιούς κινητικότητας του εντέρου, ενώ έχει αναφερθεί ότι βελτιώνουν τα συμπτώματα του ΣΕΕ (IBS) σε μερικούς ανθρώπους. Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Προσωπικής Φροντίδας (The National Institute for Health and Care Excellence – NICE) εγκρίνει πλέον τη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής με φιλικά βακτήρια για δοκιμαστικό διάστημα ενός μήνα με ένδειξη τη μείωση των συμπτωμάτων του ΣΕΕ (IBS). Ένα πολυδύναμο προβιοτικό, όπως το Bio-Kult Original με 14 φιλικά βακτήρια στελέχη, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί με επιτυχία παράλληλα με μια δίαιτα χαμηλής πρόσληψης τροφίμων της ομάδας FODMAP. Τα Bio-Kult Original διατίθενται σε συσκευασίες των 15, 30 και 60 καψουλών με λιανική τιμή 8,60€, 14,10€ και 23,60€ αντίστοιχα.